U Banjoj Luci je 12. februara, u 97. godini života, preminuo profesor doktor Ismet Smailović, najstariji bosanskohercegovački lingvista.
Dženaza i ukop će se održati u četvrtak, 15.2.2018, u 13 sati u Banjoj Luci u haremu Dolac.
Prof. dr. Ismet Smailović rođen je 1921. g. u selu Ćehaje, općina Srebrnik kod Tuzle. Osnovnu školu završio je u Tuzli, a realnu gimnaziju u Tuzli i Mostaru. Školovanje je nastavio na Filozofskom fakultetu u Zagrebu studirajući srpskohrvatski jezik i književnost jugoslavenskih naroda. Poslije diplomiranja radio je kao profesor srpskohrvatskog jezika i književnosti u nekoliko srednjih škola u Tuzli. Najprije je radio u Gimnaziji, zatim u Srednjoj tehničkoj školi, pa u Učiteljskoj školi, a nakon toga ponovo u tuzlanskoj Gimnaziji.
Otvaranjem Više pedagoške škole u Tuzli izabran je za profesora srpskohrvatskog jezika i tu je dužnost obavljao do 1969. kada su osnovane pedagoške akademije u Bosni i Hercegovini. Te godine je izabran za profesora Pedagoške akademije u Tuzli za predmet srpskohrvatski jezik, a 1972. izabran je za profesora istog predmeta na Pedagoškoj akademiji u Banjoj Luci. Na toj dužnosti je umirovljen koncem 1985. godine.
Za vrijeme rada na Višoj pedagoškoj školi u Tuzli stekao je 1964. g. naučno zvanje doktora filoloških nauka, odbranivši doktorska disertaciju Jezik Hasana Kikića na Filozofskom fakultetu u Zagrebu.
Do odlaska u mirovinu prof. dr. sc. Ismet Smailović je pored predavačkog rada obavljao više dužnosti. Bio je zamjenik direktora Više pedagoške škole i Pedagoške akademije u Tuzli, zatim prodekan Pedagoške akademije u Banjoj Luci, šef Katedre za srpskohrvatski jezik i književnost na Višoj pedagoškoj školi u Tuzli, šef Katedre za srpskohrvatsi jezik i književnost na Pedagoškoj akademiji u Banjoj Luci, predsjednik Savjeta Pedagoške akademije u Tuzli, predsjednik Savjeta Pedagoške akademije u Banjoj Luci, viši naučni saradnik Instituta za jezik i književnost u Sarajevu, član Naučnog vijeća Instituta za jezik i književnost u Sarajevu, član Savjeta Instituta za jezik i književnost u Sarajevu, član redakcije časopisa Književni jezik u Sarajevu, član redakcije časopisa Prilozi nastavi srpskohrvatskog jezika i književnosti u Banjoj Luci, član Savjeta časopisa Putevi u Banjoj Luci, član Komisije za izdavačku djelatnost Univerziteta u Banjoj Luci, te predsjednik podružnice Društva nastavnika srpskohrvatskog jezika i književnosti u Tuzli.
Svoju naučnu popularnost stekao je ne samo po brojnosti i raznovrsnosti svojih stručnih i naučnih radova već i po njihovoj kvaliteti.
Prof. dr. sc. Ismet Smailović je oženjen, ima dva sina i tri unuke.
Dobitnike je nagrade „Hasan Kaimija” za 2010. godinu.
Medžlis Islamske zajednice Tuzla je 2011. godine prof. dr. Ismetu Smajloviću dodijelio Povelju “Muhamed Hevai Uskufi za doprinos u razvoju bosanskohercegovačke lingvistike i filologije”.
Bibliografija naučnih i stručnih radova
K NJ I G E
- Muslimanska imena orijentalnog porijekla u Bosni i Hercegovini, Institut za književnost i jezik u Sarajevu, Odjeljenje za jezik, Monografije I, Sarajevo 1977, 1 – 577. str.
- Jezik Hasana Kikića, ”Glas”, Banja Luka 1979, 1-205. str.
- Muhamed Havai Uskufi, ”Univerzal”, Tuzla 1990, 1-202 (koautori: Muhamed Huković i Ahmet Kasumović).
- Bosansko-turski rječnik, Boşnakça-türkçe sözlük, El-Kalem, Sarajevo 2003, 1-618. str.
- Tursko-bosanski rječnik, Türkçe-boşnakça sözlük, Bosanska riječ, Tuzla 2009, 1-467. str.
S T U D I J E
- Glas H i njegove zamjene u savremenom srpskohrvatskom standardnom jeziku, Institut za književnost i jezik, Odjeljenje za jezik, Radovi IV, Sarajevo 1981, str. 117-218.
O S T A L I R A D O V I
- Zbog čega se prigovara zahtjevima današnjeg književnog jezika, Život, IX/10, god.V, Sarajevo, 1956, 645 – 649.
- O izgovoru i transkripciji orijentalnih riječi i imena, Jezik, IV/5, Zagreb 1956, 142-144.
- O vokativu muslimanskih imena, Jezik, VI/5, Zagreb 1958, 139-141.
- O riječima s korijenom FRLJ (VRLJ), Jezik, X/1, Zagreb 1962, 17-19.
- Što znače riječi: omužditi, omužden i smužditi, smužden, Jezik 10/2, Zagreb 1962, 46-48.
- Rodbinski nazivi u selu Stupari kod Kladnja (kao član istraživačkog projekta profesora Jovana Vukovića 1962. g.)
- Boje u jeziku Hasana Kikića, Jezik, XI/5, Zagreb 1964, 134-141.
- Značajan prilog našoj leksikografiji, Jezik XIV/2, Zagreb 1965, 38-55.
- Prilozi našoj leksikografiji, Jezik XIV/1, Zagreb 1966, 22 – 28.
- Nova leksikografska studija, Jezik, XVII/1 Zagreb, 1969, 23 – 28.
- O nekim problemima scenskog govora, Pozorište, XI/5 – 6, Tuzla, 1969, 518 – 525.
- Bosna i Hercegovina u međuvarijantskom položaju, Prilozi nastavi srpskohrvatskog jezika i književnosti, II/3, Banja Luka, 1969, 36 – 43.
- Jezik Hasana Kikića, Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti, knj. 316, Zagreb 1971, 465- 624. str.
- Jezični utjecaji u tursko jugoslovenskim odnosima, Enciklopedija Jugoslavije 8, Izdanja i naklada Jugoslovenskog leksikografskog zavoda, Zagreb 1971, 408 A i B.
- Triput mjeri, jedanput sijeci, Odjek, XXIV/9, Sarajevo 1971, 10
- Naredni zadaci naučnoistraživačkih i stručnih institucija u proučavanju jezika i u jezičnoj standardizaciji u Bosni i Hercegovini, Mostarsko savjetovanje o književnom jeziku, Sarajevo 1973, 139-146.
- Turski i arapski elementi u fonetskom sistemu srpskohrvatkog jezika, Odjek, XVI/2, Sarajevo 1973, 4 i 16.
- Iskustva i prijedlozi u vezi s obradom padeža, Prilozi nastavi srpskohrvatskog jezika i književnosti, IV/3, Banja Luka 1973, 45-53.
- Problemi utvrđivanja porijekla i značenja muslimanskih imena u Bosni i Hercegovini, Institut za književnost i jezik u Sarajevu, Odjeljenje za jezik, Radovi II, Sarajevo 1975, 97-112.
- O proučavanju muslimanskih imena orijentalnog porijekla u Bosni i Hercegovini, Prva jugoslovenska onomastička konferencija, Tivat 1975, 137-139.
- Milan Šipka: Jezički savjetnik, Prilozi nastavi srpskohrvatskog jezika i književnosti, V/6, Banja Luka 1976, 87-90.
- O proučavanju muslimanskih imena orijentalnog porijekla u Bosni i Hercegovini, Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, Naučni skupovi, knj. 2, Titograd 1976.
- Pisanje naših i tuđih imena orijentalnog porijekla, Književni jezik, V/3 – 4, Sarajevo 1976, 39-53.
- Kako nastaje lično ime, Odjek, XXX/3, Sarajevo 1977, 9 i 11.
- Stara lična imena, Odjek, XXX/12, Sarajevo 1977, 22.
- Novo lično obilježje, Odjek, XXX/17, Sarajevo 1977, 18.
- Afirmacija jezičnog zajedništva, Odjek XXX/20, Sarajevo 1977, 12 i 21.
- Prilagođavanje muslimanskih imena orijentalnog porijekla našem jeziku, Književni jezik, VI/3, Sarajevo 1977, 19-30.
- Lična imena neorijentalnog porijekla u bosanskohercegovačkih Muslimana, Vtora jugoslovenska onomastička konferencija, Skopje 1977, 321-328.
- Čitanke za osnovnu školu i srednje usmjereno obrazovanje u Bosni i Herccegovini, Nalazi i istraživanja za potrebe IGRO ”Svjetlost”, Sarajevo 1977.
- Hipokoristici i derivati muslimanskih imena orijentalnog porijekla, Jezik, XXV/3, Zagreb 1978, 74-80.
- O osobnim imenima slavenskog porijekla u bosanskohercegovačkih Muslimana, Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti, Razred za filologiju, Filologija, 8, Zagreb 1978, 283-290.
- Pomodarstvo u našoj antroponimiji, Naučni referat na VII jugoslovenskoj onomastičkoj konferenciji u Prištini.
- O imenima neobičnog značenja u bosanskohercegovačkoj muslimanskoj antroponimiji, Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti, Razred za filologiju, Onomastica Jugoslavica knj. 10, Zagreb 1982.
- O transkripciji arapskih imena u srpskohrvatskom jeziku, Književni jezik, XI/3, Sarajevo 1982, 143-149.
- O jednom vrlo zanimljivom rječniku iz 17.stoljeća, ”Studia linguistica Polono – Jugoslavica” 3, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Posebna izdanja, knj. LXI, Odjeljenje društvenih nauka, knj. 10, Sarajevo 1983, 151-161.
- Bez naučne obrade – Milan Bosanac: ”Prosvjetin imenoslov”, Odjek, god. XXXVIII, Sarajevo 1985, 23.
- Tuzla i njena okolica u 16. stoljeću u svjetlu onomastike, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Posebna izdanja LXX, Odjeljenje društvenih nauka, knj.13, Sarajevo 1985, 125-132.
- O etimologiji i značenju nekih osobnih imena u bosanskohercegovačkoj muslimanskoj antroponimiji, Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti u Zagrebu, Zbornik u čast Petru Skoku o stotoj obljetnici rođenja, Zagreb 1985, 467-473.
- Imena, prezimena i nadimci u ljetopisu Mula Mustafe Bešeksije, Srpska akademija nauka i umjetnosti u Beogradu, Naučni skupovi, knjiga XXXVII, Odjeljenje jezika i književnosti, knj. 7 (Zbornik Šeste jugoslovenske onomastičke konferencije, Donji Milanovac), 1987.
- Bosna i Hercegovina u Vukovu ”Rječniku”, Međunarodni slavistički centar, Beograd, ”Naučni sastanak slavista u Vukove dane, Beograd – Novi Sad – Tršić”, 1987, 245-256.
- Muhamed Hevai Uskufi kao leksikograf, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Posebna izdanja, knj. LXXXV, Odjeljenje društvenih nauka, knj. 21, Sarajevo 1988, 61-71.
- O pravilnom naglašavanju riječi u našem jeziku, Nastava, V/9, Međuopštinski pedagoški zavod, Banja Luka 1988, 49-56.
- Šta se to danas događa sa našim bosanskim jezikom, Preporod, god. XXXVIII, broj 11/877, 1. juni 2008. Sarajevo, 36.
- Endemijski sifilis i Bosna i Hercegovina u mraku (o časopisu ”Putokaz” i njegovu uredniku Hasanu Kikiću), Bošnjačka pismohrana, sv. 7, br. 23-26, Zagreb 2007-2008, 305-307.