U utorak, 22. novembra 2022. godine, u Bijeljini će nizom sadržaja biti obilježeno stotinu godina od rođenja istakutog alima hafiza Abdullah-ef. Budimlije.

Okrugli sto „Hadži hafiz Abdullah-ef. Budimlija – život i djelo“ bit će održan u Centru za kulturu u Bijeljini s početkom u 17,00 sati.

Na okruglom stolu će govorit:

  • dr. Vahid-ef. Fazlović, muftija tuzlanski (Hafiz Abdullah-ef. Budimlija – bliskost s generacijama),
  • Emir Musli (Život hafiza Budimlije i njegova misija u Bijeljini),
  • dr. Sead-ef. Seljubac (Ljubav hafiza Budimlije prema harfu),
  • dr. Nusret-ef. Isanović (Iskustvo susretanja: Višeznačnost duhovnog lika hafiza Budimlije) i
  • dr. Ahmed-ef. Hatunić (Osvrt na objavljena djela hafiza Budimlije).

Isti dan će u Mektepskom centru u Bijeljini biti postavljena izložba „100 godina od rođenja hafiza Abdullah-ef. Budimlije“ te će u Sultan Sulejmanovoj Atik džamiji pred dušu hafiza Budimlije biti proučena hatma-dova.

Organizatori obilježavanja stotinu godina od rođenja hafiza Abdullah-ef. Budimije su Muftijstvo tuzlansko, Behram-begova medresa u Tuzli, Medžlis Islamske zajednice Bijeljina i Biblioteka „Behram-beg“.

Hafiz Abdulah-ef. Budimlija je rođen u Foči 20. novembra 1922. godine. Sin je Hasana i Zejnebe, rođene Hasanović, i njihovo posljednje – četrnaesto dijete. Otac mu je bio trgovac, a majka veoma pobožna i učena žena. Završio je mahalski mekteb, a zatim mektebi-ibtidaiju, pa četverogodišnju osnovnu školu, te Hadži Mehmed-paše Kukavice medresu u Foči. Hifz je počeo učiti u medresi 1936. god., a okončao dvije godine kasnije. Istog dana hafiska dova je bila i za hafize Uzeir-efendiju Aganovića i Aliju-efendiju Delića sa kojima prelazi u Sarajevo na pedagoško-metodski tečaj 1939. godine.

Prvo zaposlenje dobio je u Bijeljini 8. augusta 1939. godine u svojstvu pomoćnika džematskog imama-matičara. Uporedo radi kao muallim i vjeroučitelj u mektebu i školi. Bio je upravitelj muške ibtidaije. U džematu Dašnica u Bijeljini radi sve do novembra 1946. god. Krajem te godine odlazi na odsluženje vojnog roka. Uporedo drži analfabetske tečajeve za muslimanke. Radi sve do 7. septembra 1949. god, kada je zatvoren pod optužbom da je član organizacije Mladi muslimani. Robijao je u Tuzli, Podgorici i Zenici, izložen nezamislivim torturama i teškom fizičkom radu. U zeničkoj robijašnici je ostao do kraja 1953., kada je amnestiran, ali je iza toga još dvije godine bio bez građanskih prava.

Po izlasku iz zatvora, na veliko insistiranje džematlija, dozvoljeno mu je da bude imam Dašnice džamije u Bijeljini. Postavljen je za imama Atik džamije 1960. god. i na toj dužnosti ostaje sve do penzionisanja 1975. god.

Zbog diskusije na predramazanskom sastanku u Gazi Husrev-begovoj medresi u Sarajevu, maja 1981. god., kojem je prisustvovao u svojstvu člana Sabora i predsjednika Medžlisa IZ-e Bijeljina, po povratku u Bijeljinu osuđen je na dva mjeseca zatvora. Tako je najljepše godine mladosti proveo na robiji, a ostatak života pod prismotrom.

U toku radnog vijeka obavljao je dužnost vjersko-prosvjetnog referenta (glavnog imama) Medžlisa Islamske zajednice Bijeljina. Bio je član Sabora IZ-e za BiH, Hrvatsku i Sloveniju i član Sabora IZ-e za SFR Jugoslaviju.

U penziji je radio na sređivanju vlastite biblioteke od oko 2.800 starih rukopisa, knjiga i časopisa. Veći dio hafizove biblioteke otkupio je njegov učenik Husejn Jukan. Početkom 1988. godine počeo je sa prepisivanjem Kur'ana.

Od 1966. do 1980. pet puta je obavio hadž. Kao penzioner posjetio je Siciliju, vulkan Etnu, Španiju, Maroko, Maltu, Tunis i Alžir. U organizaciji Udruženja ilmije bio je u Londonu na izložbi islamske kulture.

Početkom Agresije na Bosnu i Hercegovinu 6. aprila 1992. god. napušta Bijeljinu, bez ičega, i stiže u Tuzlu, kada po drugi puta postaje muhadžir. Iz Tuzle piše apele vladiki Tuzlansko-zvorničke eparhije da on svojim autoritetom utiče na četnike da obustave zločinačko divljanje. Zatim, dva puta piše apel Sveislamskom kongresu u Rijadu i u Džeddi kako bi ih upoznao o stanju Bošnjaka u Bosni, te apele nadležnim institucijama i forumima UN-a. Piše i Svetom sinodu Srpsko-pravoslavne crkve i patrijarhu Pavlu u Beograd, podsjećajući ga na rezolucije koje su muslimani pisali protiv progona Srba, Jevreja i Roma.

Kad je obnovljen rad Behram-begove medrese prihvatio se obavljanja dužnosti profesora Kiraeta i prvog njezinog muhafiza u obnovljenom periodu.

Bio je saradnik više novina i časopisa: Preporod, Zmaj od Bosne, Zemzem, Sumeja, Hikmet, Glas Mladih muslimana i Bihnam.

Godine 2006. je za životno djelo dobio Povelju Hasan Kaimija. Uspješno se bavio kaligrafijom. Bio i jedan od savjetnika mufije tuzlanskog Husejn-ef. Kavazovića i reisul-uleme Mustafe-ef. Cerića.

Autor je kataloga izložbi Kaligrafije arapskog pisma, zbirke šaljivih priča „Hafizove latife“, „Bošnjaci u pričama, dosjetke i šale“, te knjige „Moja sjećanja“, „Čuvajte se zabranjenih djela“, „45 hutbi iz vremena socijalizma“ i rukom pisanog čitavog Kur'ana.

Abdulah-ef. Budimlija jedan je od najpoštovanijih alima u svojoj generaciji. Bio je izuzetno cijenjen i priznat u Islamskoj zajednici i bošnjačkom narodu.

Hadži hafiz Abdulah-ef. Budimlija preselio je na Ahiret u subotu 11. jula 2009. godine. Ukopan je u haremu Džindijske džamije u Tuzli.